Thursday, July 7, 2011

Герман, чи гадныханд юу санал болгож чадах вэ? - Үргэлжлэл

Герман, чи гадныханд юу санал болгож чадах вэ?

Үргэлжлэл (түрүүч нь энд байгаа)

Ирж байгаа гадныхнаас чи бас юм хүсээд байгаа бил үү!

Гаднаас ирэгсдийг чи хэдэн арван жилийн туршид аюул занал мэтээр үздэг байсан, тиймээс ч өнгөрсөн жилийн турш эрхэм Тило Саррацины[2] өдүүлсэн шиг мэтгэлцээн газар авч, (гадныханд) дайсагнасан уур амьсгал улам лавшруулсан. Тэгснээ хэрнээ чамайг гаднаас ажиллах хүч дуудсан даруйд чам дээр бүгдээрээ уралдаад хүрээд ирэх юм шиг ааш аягийг чи гаргаж байна. Миний мэдрэмж гэвэл, чи гаднаас ирэгсдэд тулгарах саад бэрхшээлийг багасгаж, (тэдний төлөө) аймаар энэрэнгүй үйл хэрэг үйлдэж байгаа мэтээр өөрийгөө үзэж байна. Яахав одоогоор танай Засгийн газар чинь эдийн засаг болон үйлдвэрчний эвлэлийн төлөөлөлтэй энийгээ хэлэлцэж байгаа л даа. Европын холбооны бус орнуудын (гуравдагч орноос) өндөр мэргэшсэн мэргэжилтнүүдэд (Германд) удаан хугацаагаар оршин суух эрх авахад нь тулгадаг орлогын доод хэмжээ чинь одоо болтол 66000 Евро дээрээ хэвээрээ байгаа. Энэ чинь тэднээр тохуурхсан хэрэг биш үү? Ажлын гарааныхаа хөлсөө ийм өндрөөс эхлүүлсэн тэр герман мэргэжилтнүүд чинь тэгвэл хаана байгаад байна аа?

Энэ жишиг хэмжээг буулгаж, гадныхны мэргэжил боловсролын зэргийг хүлээн зөвшөөрөх замаар чамд нэн даруй хэрэгтэй байгаа мэргэжилтнүүдийг чам дээр ирэх нөхцөлийг хөнгөвчлөнө гэж байгаа л даа. Чи дөнгөж саяхнаас тухайн орон тоон дээр хэн нэгэн дотоодын мэргэжилтэн ажиллах боломжтой үед гадны эмч, инженерийг ажиллуулж болох эсэхийг шалган тогтоодог давуу эрхийн шалгуураа хэрэгсэхгүй болгосон л доо.

Гэхдээ энэ бүхэн чинь хангалттай биш байна. Эдийн засгийн хүчин зүйлүүд биш харин хүмүүс чам дээр ирж байгаа гэдгийг бүү мартаарай. Тэгэхдээ өөр өөрийн хүсэл мөрөөдөл, соёл, сэтгэлгээний онцлогтой хүмүүс шүү. Энэ хүмүүс чамд таалагдахын тулд чиний төлөө ажиллах байх л даа, гэхдээ ямар ч үнээр хамаагүй тэгэх нь юу л бол. Тэр хүмүүс өөрсдийн хэл соёлоо хэрэглэж, өөрсдийн онцлогоо хэвээр нь хадгалсаар байх болно. Чи энийг аюул занал биш харин өргөжин тэлэлт гээд л ойлгочих. Энэ хүмүүстэй битгий зочин шиг харьц, тэрний оронд өөрийнхөө нэг хэсэг болго. Нэгэнт чи тэднээс юм хүсэж байгаа бол тэдэнд ч хариуд нь юм өг л дөө.

Хэрэв ингэхгүй л юм бол тэр хүмүүс тэдэнд хамгийн эвтэйхэн байх өөр бусад улс орнуудыг зүглэх нь гарцаагүй.

Чиний ирээдүйд сайн сайхныг хүсэн мэндчилсэн

Хаснаин Казим

2 Tило Саррацин – германы улс төрч (Cоциал демократ), Холбооны Банкны гүйцэтгэх зөвлөлийн гишүүн асан. Цагаачлалын хязгаарлагдмал бодлогыг (энэ нь гадны өндөр мэргэшсэн мэргэжилтэнд хамаарахгүй) идэвхтэй дэмжигч. Голлон араб, турк гаралтай цагаачид одоо болтол Германд сайн нутагшаагүй (интегралчлагдаагүй), тэд нийгмийн халамжийг нэлээд хувийг хүртдэг, гэмт хэрэгт холбогдогчдын тоон үзүүлэлт өндөр зэргийг “Герман багасч байна” гэсэн номондоо шүүмжлэн дурдсан. Түүнээс болж исламын шашинтай цагаачдын зүгээс хүчтэй эсэргүүцэл, шүүмжлэлттэй тулгарсан.


эх сурвалж: Шпигэл

Wednesday, July 6, 2011

Герман, чи гадныханд юу санал болгож чадах вэ?

Германы "Шпигэл" (Spiegel) сэтгүүлийн 2011 оны 7 сарын 5-ны онлайн дугаарт нийтлэгдсэн нэгэн бичлэгийг орчуулан хүргэж байна.


Герман, чи гадныханд юу санал болгож чадах вэ?

Германд ажиллах хүчний хомсдолын талаар ид хэлэлцэж, гадаад орноос (ЕХ-ны бус харин гуравдагч улсаас) эмч болон инженерүүдийг “авчран ажиллуулахаар” ярилцаж байна. Тэгэхдээ дуудсан даруйд дэлхийн өнцөг бүрээс өндөр чадвартай ажиллах хүч тэр дороо хүрээд ирэх юм шиг Засгийн газар нь үзэж байна. Чухам яагаад тэдгээр өндөр чадвартангууд ирэх гэж?

Энэ асуултын хариуг "Шпигэл"-д Хаснаин Казим ийнхүү өгчээ.

Сайн уу Герман орон минь,

Хээнцэр, элбэг хангалуун, онцлог олон талуудтай, нэлээд нөлөөтэй гэдгээрээ чи бол хэнд ч анзаарагдахаар орон. Европыг чи дөвийлгөн харуулж чадсан, өөрийнхөө ажилсаг, найдвартай байдлаараа. Чиний инженерчлэх урлаг дэлхий даяар нэр хүндтэй, чиний фирмүүд бөмбөрцөгийн нөгөө талд ч гэсэн нэр сайтай байдаг. Өөрөөр хэлбэл чамд бусдыг өөртөө татах зөндөөн зүйлс байна.

Гэхдээ яг одоо чи нэлээд хүндхэн асуудалтай тулгараад байна. Чиний хүн ам цөөрөхийн зэрэгцээ бас хөгширч байна, тиймээс чиний тэтгэвэрийн систем чинь энэ ачааллыг дийлэхээ болиж байна. Ингээд ирэхээр чи тун цөөхөн мэргэшсэн ажиллах хүчтэй болж байгаагаа мэдэрч эхэллээ. Харин энэ удаад чи тухайн үед „зочин ажилчин“[1] гэж нэрлээд хайж байсан энгийн ажилчдыг бус харин эмч, инженерүүдийг хайхаар шийджээ. Гэхдээ яг л тухайн үед бодсон шигээ эдгээр гадны ажиллах хүч чамд тулгарсан асуудлыг шийдэхэд туслана гэж итгэжээ.

Тун саяхан надаас нэгэн энэтхэг программчин-инженер өөрт нь санал болгосон ажлын 2 саналаас сонголт хийхэд нь туслахыг хүслээ. Нэг санал нь Америкийн нэгэн компьютер үйлдвэрлэгчээс ирсэн бол нөгөө нь Германы программ бүтээдэг нэгэн концернээс иржээ. „Би Америк явах саналыг нь зөвшөөрөх үү, эсвэл Герман явах саналыг нь сонгох уу. Би яавал дээр вэ?

Би тэр энэтхэгт ямар хариу өгөх вэ?

Герман би чамд дуртай, тиймдээ чамайг ямар нэгэн асуудалтай байгаасай гэж би хүсэхгүй байна. Гэхдээ би тэр энэтхэг мэргэжилтэнд чухам юу гэж хэлэхээ яг үнэндээ мэдэхгүй байна.

Миний үнэлэлтээр бол чиний хэлийг сурахад нэлээд хэцүү. Гэтэл өнөөдөр ихэнх өндөр мэргэшсэн мэргэжилтнүүд Америк, Канад, Австрали, Сингапур, Малайз, Шинэ Зэланд, Скандинавын улсуудад, за бараг дэлхийн аль ч оронд ямар ч асуудалгүйгээр англи хэлээр харилцаж болж байна. Харин чамтай бол үгүй.

Чиний хийсэн хоолонд ихэнх хүмүүст дасан зохицох шаардлагатай байдаг. Цаг агаар чинь ердөө муухай. Бид энд чиний албаны хүнд суртлын талаар яриагүй байна. Ийм байхад чи чиний бахархал гэж боддог нийгмийн халамжийн систем чинь хэн нэгэн өндөр мэргэшсэн мэргэжилтнийг татаж чадна гэдэгт итгэсээр байгаа юм уу?

Тиймээс би чамаас шулуухан асуумаар байна: Чи үнэндээ хэн нэгэн ази програмчин, африк эмч, өмнөд америкийн инженерт чухам юу санал болгож чадах вэ? Чиний “бяцхан итал” (little italy), “хятад суурин” (china town), энэтхэг хороолол чинь хаана байнаа? Берлинд байдаг туркийн хорооллынхоо талаар чи байнга л гомдоллож байдаг биз дээ.

Аль нэг фирм сайн ажилтаныг хэрхэн хайдаг шиг чи өөрөө бүхэл бүтэн улсын хувьд өндөр мэргэшсэн цагаачдыг мөн тийм аргаар хайна гэдгийг, мөн чи „гавал” толгойн төлөөх олон улсын өрсөлдөөн дунд байгаа гэдгээ, энэ өрсөлдөөнд зөвхөн чиний нэр хүнд хангалттай биш, нэмээд чамаас өөр юм шаардлагатай гэдгийг, дээр нь соёлын олон төрөл зүйлд найрсаг хандах хандлага чамд дутагдаж байгаа гэдгийг уг нь чи мэдсэн баймаар юм.

Гэтэл чи өөрийгөө бараг л хүндийн хүчний үйлчлэлээр бүх хүмүүс нь татагдаж байдаг дэлхий ертөнцийн төв мэт санаж, яавал урсан орж ирэх цагаачдын урсгалд учрах саадыг бууруулах талаар хэлэлцэж байна. Тэгэх тэгэхдээ зөвхөн зөв хэмжээгээр энэ урсгалыг өөртөө оруулахаар яриж байна. Өмнө хэлсэнчлэн чи бол тун мундаг, аан гэхдээ чи өөрийгөө яг дурын хүүхнийг өөртөө татаж чаддаг гайхамшигтай залуу мэтээр төсөөлж байна. Хэрэв чи, чамаас бусад энэ ертөнцийн хэн бүхэн тэсэн тэвчихийн аргагүй иймэрхүү байдлаараа байгаад байвал чи өөрийнхөө асуудалтайгаа ганцаараа зууралдаад үлдэх вий гэхээс би эмээж байна.

Үргэлжлэл бий.

1. зочин ажилчин – 1960-1970 оны үеэр Германд тусгай хөтөлбөрийн хүрээнд ирж ажиллаж байсан цагаач ажилчид.

эх сурвалж: Шпигэл